Genel Bilgiler
Yüz ölçümü : 78.864 km2
Başkent: Prag
Resmi Dili: Çekçe
Nüfus: 10.56 milyon (2016)
İş gücü : 5,3 milyon
Para Birimi: Çek Korunası (CZK)
Yönetim Şekli: Üniter Parlamenter Cumhuriyet
Avrupa Birliğine Katılım: 1 Mayıs 2004
Başbakan: Petr Fiala
İç Ekonomik Gelişmeler
Çek Cumhuriyeti güçlü sanayi yapısı, mali disiplinden taviz vermemesi, küresel piyasalarda ön plana çıkan rekabet gücü sayesinde özellikle Euro bölgesi ülkelerinde hissedilen krizden daha az etkilenmiştir. AB’de yaşanan olumsuz gelişmelerin aksine 2015 yılı Çek Cumhuriyeti için ekonomide önemli atılımların gerçekleştirildiği ve rekorların kırıldığı başarılı bir yıl olmuş idi.
Çek ekonomisinde diğer bir başarılı alan, fiyat hareketlerindeki gelişmelerdir. Çek Maliye Bakanlığı ve Merkez Bankası iş birliğinde takip edilen sıkı maliye ve para politikalarının yanı sıra, son iki buçuk yıldır sürdürülen düşük kur politikası sayesinde fiyatlarda bir önceki yıla göre ciddi düzelmeler olmuş ve 2013 yılında % 1,4 oranında gerçekleşen enflasyon oranı, 2014 yılında % 0,4’e düşmüş, 2015 yılında da % 0,4 düzeyinde kalmıştır.
Çek ekonomisi ayrıca, Maastricht uyum kriterleri bağlamında, uzun dönem faiz hadlerinin en düşük enflasyona sahip üç AB ülkesinin faiz hadleri ortalamasının iki puan üzerinde olmaması koşulunu da kolaylıkla yerine getirmektedir. Ekonomik büyüme sayesinde iş gücü piyasasında durum iyiye gitmektedir. Haliyle işsizlik oranı da düşecektir. Bu bağlamda 2016 yılında 4.1% olan işsizlik oranının; 2017 yılında %4,0 olarak gerçekleşeceği öngörülmektedir.
Ayrıca Çek İstatistik Ofisinin verilerine göre 2016 yılında ülkeye gelerek otel/motel vb. Tesislerde konaklayan yerli/yabancı turist sayısında % 6,9 oranında artış görülerek 18,37 milyon kişiye ulaşılmıştır.
Dış Ekonomik Gelişmeler
Çek ekonomisi ağırlıklı olarak ihracata yönelik sanayileşme politikası çerçevesinde şekillenmiş bir ekonomi özelliği taşımaktadır ve Çek Hükümeti, AB’ye olan bağımlılığın azaltılmasını teminen ihracatta pazar çeşitliliğini hedefleyerek, bu konuda önemli adımlar atmıştır. Nitekim, Temmuz 2012’de hazırlanarak yürürlüğe giren 2012- 2020 İhracat Stratejisi Belgesi doğrultusunda alınan tedbirlerle ihracatta AB’ye bağımlılığın azaltılmasına yönelik uygulamalar başlatılmıştır. Çek Cumhuriyeti’nin ihracat stratejisi kapsamında belirlediği 12 öncelikli hedef pazar listesinde Türkiye de bulunmaktadır.
Çek Cumhuriyeti’nin ihracatta ilk üç ticaret ortağı sırasıyla Almanya, Slovakya ve Polonya olmuş, ülkemiz 16’nci sırada yer almış, ithalatta ilk üç ticaret ortağı ise sırasıyla Almanya, Çin ve Polonya olmuş, ülkemiz ise 18’nci sırada yer almıştır.
Çek Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafindan 2015 yılı Ocak ayı itibariyle yapılan bir açıklamada, Çek Cumhuriyeti’nin tarihinde ilk defa cari denge fazlası verdiği duyurulmuştu. Bunun nedenleri olarak, sürdürülen düşük kur politikasının etkisiyle fiyat açısından rekabet gücü artan Çek mallarına olan dış talebin artması, Avrupa otomotiv pazarından kaynaklanan talep artışı ve enerji fiyatlarında görülen düşüş gösterilmektedir.
Türkiye ile İlişkiler
Ülkemiz, Çek Cumhuriyeti’nin 2012-2020 İhracat Stratejisi Belgesi kapsamında belirlediği 12 öncelikli hedef pazar listesinde yer almaktadır. Çek hükümeti ikili ticari ilişkilerin geliştirilmesine önem vermektedir. Türkiye, Çek Cumhuriyeti’nin AB pazarı dışındaki en önemli üçüncü ihraç pazarı konumundadır.
Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasındaki ticari ilişkiler, buna bağlı olarak ticaret hacmi de artmaktadır. Çek İstatistik Ofisi verilerine göre Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasındaki ticaretin hacmi %13,9 oranında artmıştır. Türkiye’nin Çek Cumhuriyeti’ne ihracatı bir önceki yıla oranla %12,5 oranında artarken; Çek Cumhuriyeti’nin Türkiye’ye ihracatı ise aynı dönemde %14,9 artış göstermiştir. Türkiye, Çek Cumhuriyeti’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında 18 inci sırada, en çok ithal ettiği ülkeler arasında ise 16’ncı sırada bulunmaktadır.
Türkiye-Çek Cumhuriyeti Ticareti (milyon ABD Doları)
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
| İhracatımız | 1.103 | 1.138 | 1.299 | 1.257 | 1.414 |
| İthalatımız | 1.703 | 2.209 | 2.128 | 1.900 | 2.184 |
| Ticaret Hacmi | 2.807 | 3.348 | 3.427 | 3.157 | 3.597 |
| Denge | -600 | -1.071 | -828 | -643 | -770 |
İş Birliği İmkanları
Gelişmiş bir sanayi altyapısına sahip olan Çek Cumhuriyeti’nde, ortak teknoloji geliştirmenin yanı sıra, altyapı projeleri, ulaşım, tekstil, gıda, turizm, demir-çelik, mühendislik ürünleri, makine-ekipmanlar, otomotiv ve yan sanayi, enerji-taahhüt projeleri, denizcilik (sondaj, sismik teknoloji kullanımı, gemi parçaları vs.) alanında iş birliği imkanları mevcuttur. Çek mamul ve yarı mamulleri diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında kalite ve fiyat avantajı nedeniyle Türk sanayisine cazip iş birliği imkânları sunmaktadır.
Türkiye, altyapı ve çevre gibi çeşitli alanlarda gelişimi sağlamaya yönelik Avrupa Birliği Çerçeve Programları fonlarından yararlanabilmektedir. Çek Cumhuriyeti’ndeki sanayi bölgelerinin gelişimi devlet teşvikleri ile desteklenmektedir. Çek Cumhuriyeti’nde özellikle ileri teknolojili sanayiler alanında yatırım yapmak avantajlıdır. Bu alanlarda yapılacak yatırımlar sayesinde hizmetlerden cazip fiyatlarda yararlanılabilmektedir. Ayrıca yüksek kalitede emlak talebindeki artış da inşaat sektörünü Türk firmaları için cazip hale getirebilir. Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasında aşağıda adı geçen ortak çalışma grupları mevcuttur:
- Enerji Çalışma Grubu (EÇG)
- Karma Ekonomik Komisyon (KEK)
- Kara Ulaştırması Karma Komisyonu (KUKK)