Çek Cumhuriyeti, ekonomisi ile Avrupa’da istikararlı bir duruş sergilemektedir. Çek Cumhuriyeti ekonomisine geçmeden önce ülke hakkında genel bilgiler vermek faydalı olacaktır.Çekya, AB üyesi olmasına rağmen Eurozone bölgesinde yer almaz kendi para birimi olan Çek Korunası’nı kullanır. Ülkedeki resmi dil Çekçe’dir buna rağmen İngilizce bilen nüfus oranı ve gurbetçi oranı fazladır.
Çek Cumhuriyeti ya da resmî kısa adıyla Çekya, Orta Avrupa’da bulunan bir Avrupa Birliği ülkesidir. Çekya, OECD, WTO, WIPO, NATO ve diğer birçok uluslararası örgütün üyesidir. Aynı zamanda Schengen bölgesinde yer alır. Başkenti ve en büyük şehri Prag olan ülkenin toplam nüfusu 10,6 milyondur.
Çek Cumhuriyeti birçok farklı milletten insana ev sahipliği yapmaktadır. Ülkede yaşayan yabancı nüfus oranı 2018 yılından 566.931 kişidir.
- Ukraynalılar (131.709)
- Slovaklar (116.817)
- Vietnamlılar (61.143)
- Ruslar (38.223)
- Polonyalılar (21.279)
- Almanlar (21.267)
Çek Cumhuriyeti Küresel Barış Endeksi’ne (GPI) göre İsviçre’nin hemen ardından 11. Sırada yer alır. Çek Cumhuriyeti, Vişegrad Grubu üyesi olarak Slovakya, Polonya, Macaristan ve Avrupa Birliği ve üyeleri ile güçlü bağlara sahiptir.
İçindekiler
Çek Cumhuriyeti Nerede?
Çek Cumhuriyeti tam anlamıyla Avrupa’nın kalbinde yer alır. Şirket kurmak isteyenler için Orta Avrupa’daki konumu Çekya için önemli bir stratejik fayda sağlamaktadır. Almanya, Avusturya, Slovakya ve Polonya ile sınır komşusudur. Prag, Avrupa’nın en önemli turistik destinasyonlarından birisidir. Günümüzde Türkiye’den Çek Cumhuriyeti’nin başkenti olan Prag’a ortalama 2 saat süren direk uçuşlar ile ulaşmak mümkündür.
Çek Cumhuriyeti Konumu
| Çek Cumhuriyeti hakkında kısa bilgiler | |
| Yüzölçüm | 78,870 km² |
| Nüfus | 10.6 million |
| İşgücü | 5.4 million |
| Başkent | Prag |
| Dil | Çekçe |
| Para birimi | Çek korunası (CZK) |
| Zaman dilimi | GMT +1, yaz saati GMT +2 |
Başkent: Prag
Orta Çağlardan beri Prag, dünyanın en güzel şehirlerinden birisidir. Kent, Roma döneminde kurulmuş ve Gotik ve Rönesans dönemlerinde gelişmiştir. Aynı zamanda iki Kutsal Roma İmparatorunun da oturduğu ve dolayısıyla Kutsal Roma İmparatorluğu’nun başkentidir.
Prag, Çek Cumhuriyeti
Prag, ülkenin kuzeybatısında, Vltava Nehri üzerinde yer alır. Çek Cumhuriyeti’nin başkenti ve en büyük şehridir. Büyülü köprüleri, katedralleri, altın renkli kuleleri ile Avrupa Birliği’nin on dördüncü büyük şehridir. Şehir, yaklaşık 1.3 milyon kişiye ev sahipliği yapar. Daha geniş kentsel bölgesi yaklaşık 2 milyon nüfusa sahiptir.
Prag, Avrupa’nın en çok turist ağırlayan şehirlerinden birisidir. Resmi rakamlara göre 2019 yılının 3 çeyreğinde 22 bin Türk vatandaşı Prag’ı ziyaret etmiştir.
Avrupa’nın merkezinde gelişmiş havayolu ulaşımı ile Prag, Avrupa’nın birçok başkentine sadece 2 saatlik uçuş mesafesindedir. Prag Václav Havel Havalimanı 2018 istatistiklerine göre İstanbul’a haftalık direk uçuş sayısı 27’dir.
Çek Cumhuriyeti Hava Durumu
Ülkede okyanusal iklim hakimdir. Yaz aylarında dahi yağmur görülebilir. En sıcak ayı ortalama 18 °C sıcaklık ile Temmuz ayıdır. En soğuk ay ise ortalama -1 °C sıcaklık ile Ocak ayıdır. Kış ayları kar yağışlı geçer.
Çekya’nın Geçmişindeki Önemli Yapı Taşları
- 1989: Kadife Devrim (Velvet Revolution) 1989’un Kasım ve Aralık aylarında şiddet ve zorluk kullanmadan gerçekleşen protestolardan sonra komünist rejim yıkıldı. Devrimin öne çıkan isimlerinden ‘Vaclav Havel’ post komünist Çekoslovakya’nın ilk başkanı oldu.
- 1993: Velvet Divorce: Çekoslovakya kansız ve olaysız şekilde Çekya ve Slovakya olarak iki ayrı ülke oldu.
- 1999: Çekya NATO’ya girdi.
- 2004: Çekya AB’ye girdi.
- 2008: Çekya Schengen vize uygulamasına dahil oldu.
Kadife Devrimi
Çek Cumhuriyeti Resmi Dili
Çek Cumhuriyeti’nin resmi dili Çekçedir. Yaklaşık olarak 10,6 milyon kişi tarafından konuşulur. Çekçe, Slav dil grubu içinde yer almaktadır. Rusça ve Hırvatça’nın yanı sıra Lehçe ile de benzerlik göstermektedir. EF İngilizce Yeterlilik Endeksi raporuna göre Çekler 2. Dil olarak İngilizce’de yüksek yeterlilik puanına sahipler. Aşağıda bazı Çekçe kalıpları görebilirsiniz:
| Merhaba! | Dobrý den! |
| Selam! | Ahoj! |
| Nasılsın? | Jak se máš? |
| İyiyim, teşekkür ederim. | Dobře, díky. |
Çek Cumhuriyeti Para Birimi
Çek Cumhuriyeti’nin resmi para birimi uluslararası kısaltma kodu CZK olan Çek Korunasıdır. 1 Euro aşağı yukarı 25 Çek Korunasına eşittir. Güncel kurları görebilmek için buraya tıklayabilirsiniz.
Çek Korunası
Çek Cumhuriyeti Ekonomisi
| Brüt asgari ücret | 1317 EUR |
| Enflasyon oranı | 2.1% |
| İşsizlik oranı | 2.2% |
| GSYH Büyüme oranı | 2.8 % |
Çekya en fazla yabancı sermaye alan ve sahip olduğu potansiyel itibariyle gelişme şansı en yüksek olan AB üyesi ülkelerin başında gelmektedir. Makroekonomik istikrarın yanı sıra, ülkenin dış ticaret yapısındaki değişiklik ve Avrupa coğrafyasındaki konumu, nitelikli işgücü ve uygun yatırım ortamı nedeniyle artmakta olan doğrudan yabancı sermaye girişi her yıl artmaktadır. The Guardian tarafından “Avrupa’nın en gelişen ekonomilerinden bir olarak nitelendirilmiştir.
Çekya kendi para birimini kullanmasına rağmen Avrupa Birliği ekonomisi içinde önemli bir yere sahiptir. OECD üyesidir. Çek Cumhuriyeti, eşitsizlikten arındırılmış insani gelişme içerisinde 15. sırada, ABD, İngiltere veya Fransa gibi ülkelerden önce gelmektedir. AB üye ülkeleri içinde en düşük işsizlik oranına sahiptir. Çekya 2006 yılından itibaren Dünya Bankası verilerine göre yüksek gelirli ekonomiler arasında yer alır.
Avrupa’da İşsizlik Oranı
Ülkedeki enflasyonun 2021 yılına kadar yüzde 2,3’e düşmesi bekleniyor. Çek Ulusal Bankası‘nın hedefi ise yüzde 2.
Hem ihracat hem de ithalat için en büyük ticaret ortağı Almanya’dır.
Başlıca ihracat kalemleri: Binek otomobiller, karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar, otomatik bilgi işlem makineleri, telefon cihazları.
Başlıca ithalat kalemleri: Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar, otomatik bilgi işlem makineleri, telefon cihazları, binek otomobilleri
Doğrudan Yabancı Yatırım Hangi Ülkelerden Geliyor ?
Doğrudan Yabancı Yatırım
- Almanya
- Hollanda
- Fransa
- Avusturya
- Italya
- Japonya
- ABD
Doğrudan Yabancı Yatırımcı Hangi Sektörlere Yatırım Yapıyor?
Yaklaşık %80’i üretim dışındaki sektörlere yatırım yapmış. Üretim sektörünün alt kıvrımlarına bakarsak;
- Makine-teçhizat
- Metal ve metal ürünleri
- Geri dönüşüm
Yatırım Projelerinden Örnekler:
| Şirket | Menşei Ülke | Yatırım Sektörü |
| Toyota | Japonya | Otomotiv |
| Hyundai | Güney Kore | Otomotiv |
| Volkswagen | Almanya | Otomotiv |
| Denso | Japonya | Otomotiv |
| Nexen | Güney Kore | Kauçuk endüstrisi |
| Eaton | ABD | Elektronik bileşenler |
| Red Hat | ABD | Bilgi teknolojileri |
| Honeywell | ABD | Havacılık |
| GE Aviation | ABD | Havacılık |
| BMW | Almanya | Otomotiv |
Kaynak: CzechInvest, Mart 2019
Çek Cumhuriyeti Yatırım Teşvikleri ve çeşitleri
Çek Cumhuriyeti Yatırım Riski Derecelendirmesi:
| Standard & Poor’s | Moody’s Analytics | Fitch Ratings |
|---|---|---|
| AA- | Aa3 | AA- |
Kaynak: Czech National Bank, 2019
- Desteklenen alanlar: Endüstri Üretimi, Teknoloji Merkezleri, İş Destek Servis Merkezleri (Business Support Service Centers,)
- Vergi Desteği: Yeni kurulacak olan veya hali hazirda faaliyette olan firmalar için 10 yıllık gelir vergisi muafiyeti.
- Stratejik yatırımlarda nakdi destek
- Yeni istihdam ve teknoloji yaratımında nakdi destek.
Ulusal Ekonominin Kilit Sektörleri
Otomotiv, makine, elektronik, yaşam bilimleri, havacılık, bilgi teknolojileri
Yüksek Potansiyel Sektörler
Bilgi teknolojileri, Yazılım geliştirme, Yaşam bilimleri
Detaylı Bilgi için
Çek Türk Müşterek Ticaret Odası
Yalın Yüregil / Başkanı ve İş Geliştirme Danışmanı
Sabit Hat: +420 222 98 69 10
E-mail: info@cekturkticaret.org